У Сусветны дзень гуманітарнай дапамогі супрацоўнікі і партнёры ААН у Беларусі разважаюць аб тым, як іх штодзённая праца нясе надзею людзям у цяжкім становішчы

19 жніўня 2003 года ад выбуху бомбы ў будынку ААН у Багдадзе (Ірак) загінулі 22 супрацоўнікі гуманітарнай арганізацыі, у тым ліку спецыяльны прадстаўнік Генеральнага сакратара ААН у Іраку Сержыу Віейра ды Мелу.

Прайшло дваццаць гадоў, за якія значна павялічыліся маштабы і складанасць працы. ААН імкнецца дапамагаць амаль 250 мільёнам людзей, што ў 10 разоў больш, чым у 2003 годзе.

Ад самага пачатку сваёй дзейнасці ў Беларусі і дагэтуль агенцтвы ААН забяспечваюць гуманітарную дапамогу краіне.

У 1998 - 2004 гадах тры намеснікі Генеральнага сакратара ААН у гуманітарных пытаннях наведалі Беларусь з працоўнымі візітамі. У 2002 годзе, за год да сваёй гібелі, у Беларусі з гуманітарнай місіяй у раёнах, якія пацярпелі ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС, пабываў намеснік Генеральнага сакратара ААН у гуманітарных пытаннях Сержыу Віейра ды Мелу.

У час пандэміі COVID-19 ААН у Беларусі распрацавала План сацыяльна-эканамічных мер у адказ на  COVID-19 і разам з СААЗ распачала комплекснае рэагаванне на беспрэцэдэнтную надзвычайную сітуацыю ў галіне аховы здароўя, гуманітарнай дапамогі і развіцця.

УВКБ ААН дае падтрымку праз гуманітарную дапамогу, сацыяльныя паслугі і юрыдычныя кансультацыі, адсочвае сітуацыю і задавальняе іншыя асноўныя патрэбнасці вымушана перамешчаных асоб і асоб без грамадзянства. Разам з партнёрамі УВКБ ААН падтрымала шэраг ініцыятыў, каб стварыць неабходную інфраструктуру, напрыклад крызісныя цэнтры ў Гродне і Гомелі.

У складзе гуманітарнай каманды ААН ЮНФПА ўвёў у Беларусі глабальную практыку «бяспечнай аранжавай прасторы» у якасці ключавой стратэгіі абароны і пашырэння правоў і магчымасцяў уразлівых груп насельніцтва, асабліва тых, хто пацярпеў ад гуманітарных крызісаў. У рамках гэтай "бяспечнай аранжавай прасторы" жанчынам і дзяўчынкам, а таксама людзям старэйшага ўзросту і людзям з інваліднасцю прапануюць непасрэдную падтрымку, інфармацыю аб даступных паслугах, кансультацыі. Гэтая прастора таксама служыць адпраўной кропкай рэалізацыі мер барацьбы з гендарным гвалтам і накіравання да спецыялістаў у медыцынскіх і іншых сферах.

ЮНФПА працягвае ўзмацняць свае ўнутраныя механізмы, падтрымліваць намаганні і забяспечваць даступнасць дапамогі ў рамках усёй сістэмы праз правядзенне аналізу розных патрэбнасцяў у залежнасці ад полу, узросту, парушэнняў здароўя і г.д., захоўваючы пры гэтым бесстаронні падыход у спосабах дапамогі. Намаганні ў галіне гуманітарнай дапамогі па-ранейшаму з'яўляюцца ключавым элементам дзейнасці ЮНІСЕФ. Гуманітарныя меры рэагавання ЮНІСЕФ на сітуацыю з мігрантамі і бежанцамі ў Беларусі будуюцца на прынцыпах непрадузятасці, нейтральнасці і незалежнасці, і адпавядаюць асноўным абавязальніцтвам у адносінах да дзяцей у надзвычайных сітуацыях. Арганізацыя працягвае ўзмацняць партнёрскія адносіны, што дазваляе больш эфектыўна задавальняць патрэбнасці уразлівых дзяцей. МАМ у Беларусі дае гуманітарную дапамогу мігрантам, у тым ліку прадуктамі харчавання і непрадуктовымі таварамі, медыцынскую дапамогу і юрыдычныя кансультацыі, прапануе добраахвотнае і бяспечнае вяртанне да дому.

У Сусветны дзень гуманітарнай дапамогі ААН у Беларусі пацвярджае сваю прыхільнасць гуманітарным каштоўнасцям і прынцыпам праз дапамогу людзям, дзеля якіх яна працуе, хто б гэта ні быў, дзе б гэта ні адбывалася і #НягледзячыНіНаШто.

Прапануем пазнаёміцца за тым, як супрацоўнікі і партнёры ААН у Беларусі разважаюць аб сваёй дапамозе людзям, якія апынуліся ў цяжкім становішчы.

«Я нарадзіўся ў Сірыі. Прыехаў у Беларусь, каб атрымаць медычную адукацыю. Вядома, у першыя месяцы мне было вельмі цяжка, шмат што было незразумела. Неўзабаве я атрымаў дадатковую абарону і дазвол на працу ў Беларусі - днём вучыўся, а ўначы падзарабляў. У МАМ я пачаў працаваць падчас міграцыйнага крызісу, працаваў з мігрантамі ў лагістычным цэнтры ў Брузгах, дазнаваўся пра іх патрэбы, прывозіў гуманітарную дапамогу. Цяпер я працую з бежанцамі з Украіны і мігрантамі з іншых краін у Брэсце, дзе ў нас офіс. Я выдатна разумею змушаных мігрантаў, з уласнага досведу ведаю аб цяжкасцях з мовай, інтэграцыяй, ды і аб матэрыяльных складанасцях. Менавіта таму мне так важна дапамагаць ім».

Пандэмія COVID-19 справакавала гуманітарныя выклікі СААЗ - агенцтву, якое спецыялізуецца, у асноўным, у тэхнічнай дапамозе нацыянальнай сістэме аховы здароўя. Ва ўмовах распаўсюджвання каронавіруснай інфекцыі ў Беларусі СААЗ пры фінансавай падтрымцы Еўрапейскага саюза, даставіў у краіну каля 5 млн. адзінак СІА, а таксама дарагое абсталяванне, у тым ліку апараты ШВЛ.

«Сродкі індывідуальнай абароны для медыцынскіх работнікаў ва ўмовах надзвычайнай сітуацыі ў галіне аховы здароўя - гэта сапраўдная гуманітарная дапамога, бо гэта крытычна неабходныя матэрыялы, здольныя захаваць жыцці тым, хто ратуе жыцці іншых людзей».

У перыяд абвастрэння міграцыйнага крызісу на мяжы Беларусі і Польшчы СААЗ даставіла больш тоны гуманітарнага грузу, каб забяспечыць медыцынскую дапамогу бежанцам і мігрантам, якія знаходзіліся на беларуска-польскай мяжы.

«З улікам усёй складанасці і надзвычайнасці сітуацыі пастаўку зрабілі ў найкарацейшыя тэрміны. Гуманітарны груз уключаў стандартныя наборы экстранай медыцынскай дапамогі, наборы дапамогі падчас неінфекцыйных захворванняў і экспрэс-тэсты дыягностыкі інфекцыі COVID-19».

«Як спецыяліст у гуманітарных пытаннях я імкнуся абараняць найлепшыя інтарэсы ўразлівых дзяцей, нягледзячы на іх нацыянальнасць, рэлігію, расу ці сацыяльны статус. Сёння маё сэрца з тымі дзецьмі і іх сем’ямі, якія пацярпелі ад дзесяцігадовага гуманітарнага крызісу ў Сірыі. Падтрымка, якую я ў цяперашні час забяспечваю ў рамках праграмы рэагавання для паўночна-заходняй Сірыі, дае новы вопыт, і я ганаруся тым, што магу прапанаваць свае веды. #НягледзячыНіНаШто, я прытрымліваюся асноўных гуманітарных прынцыпаў гуманнасці, непрадузятасці, нейтральнасці і незалежнасці. Дзеці застаюцца дзецьмі ў любой краіне, у любых абставінах».

«У надзвычайных сітуацыях дзеці зазнаюць празмерныя нягоды. Я з партнёрамі працую над аднаўленнем псіхічнага здароўя дзяцей-бежанцаў і мігрантаў і забеспячэннем псіха-сацыяльнай падтрымкі сем’ям (ПЗПСП). Паслугі ПЗПСП дапамагаюць не толькі дзецям. Яны спрыяюць узмацненню суполак і сувязей паміж разнастайнымі групамі людзей, якія вырашаюць праблемы ў сітуацыях гуманітарнага крызісу. Ці гэта будуць сувязі паміж двума ўкраінскімі спецыялістамі догляду, якія наведваюць сустрэчы групы падтрымкі роўнымі роўнымі, або паміж йеменскім ветэранам вайны, які жыве ў Беларусі, і хлопчыкам з Емена, які апынуўся без сям’і і дарослых – гэтыя сувязі даюць моцную абарону і падтрымку. Гэтыя сувязі дапамагаюць вярнуць дзецям годнасць, жыццёвую стойкасць і надзею. І менавіта гэты аспект гуманітарнай дзейнасці, якой я займаюся, дае найвялікшае задавальненне. #НягледзячыНіНаШто, я маю сілы, надзею і гатова дапамагаць дзецям у бядзе».

«Наша праца эмацыянальна цяжкая. Кожны дзень бачыш людзей, якія перажылі цяжкія выпрабаванні, каб дабрацца да Лівіі. У той жа час адчуванне, што ты робіш нешта сапраўды карыснае і можаш дапамагчы людзям атрымаць бяспеку, дапамагае адольваць пастаянны стрэс і знаходзіць сілы весці справу далей».

«Як супрацоўніца ЮНФПА я б сказала, што справа не толькі ў прафесіі, але і ў адданасці працы, якой я пачала займацца шмат гадоў таму. Маё імкненне - служыць таму, каб даць магчымасць жанчынам і дзяўчынкам, незалежна ад нацыянальнасці, узросту і інваліднасці, жыць бяспечнае і годнае жыццё, нават калі яны знаходзяцца ў небяспечных сітуацыях. Любыя гуманітарныя крызісы выяўляюць вялізныя лініі разлому і рост пандэміі гендарнага гвалту, ад якога мацней за іншых пакутуюць найбольш уразлівыя групы нашага грамадства. Гуманітарная дапамога павінна быць усебаковай, і разам з наборамі неабходных гігіенічных сродкаў, паслугамі дапамогі і іншымі прадметамі першай неабходнасці мы ведаем, наколькі важна навучаць і развіваць патэнцыял спецыялістаў, якія працуюць на пярэднім краі. У працягу найважнейшай працы ЮНФПА, накіраванай на прадухіленне гендарнага гвалту і жорсткага абыходжання, мы навучаем валанцёраў, сацыяльных работнікаў і іншых асоб, якія маюць зносіны і ўзаемадзейнічаюць з бежанцамі, асабліва з жанчынамі, людзьмі старэйшага ўзросту і людзьмі з інваліднасцю. У такім навучанні маімі прыярытэтнымі задачамі з'яўляюцца ўзмацненне лідарскіх якасцей, адказнасці, ведаў і практычных навыкаў у рамках усёй гуманітарнай сеткі, а таксама навучанне гуманітарных работнікаў неабходным базавым ведам і навыкам для правільнага і эфектыўнага прадухілення гендарнага гвалту і рэагавання на яго, забеспячэння паслуг з улікам гендарных аспектаў і накіравання ахвяр гендарнага гвалту да спецыялістаў».

«У надзвычайных сітуацыях жанчыны і дзяўчынкі заўсёды аказваюцца найбольш уразлівымі і вельмі часта нясуць найбольшую адказнасць за прыняцце рашэнняў, абарону дзяцей ці старэйшых сваякоў. Многія жанчыны пакідаюць свае дамы цяжарнымі, і вельмі часта ў іх ёсць і іншыя дзеці, аб якіх яны павінны паклапаціцца і абараняць падчас уцёкаў у бяспечнае месца. Калі яны трапляюць у такое месца, ім патрэбныя разнастайная падтрымка і дапамога, у тым ліку медыцынскія паслугі. ЮНФПА падтрымлівае сістэму накіравання да спецыялістаў для атрымання неабходных медыцынскіх кансультацый і паслуг тых бежанцаў, якія маюць у іх патрэбу - цяжарных жанчын і ўсіх жанчын і дзяўчынак, людзей старэйшага ўзросту і людзей з інваліднасцю. Я працую шмат гадоў у якасці гуманітарнага работніка і бачу, наколькі людзі маюць патрэбу ў бяспечнай прасторы і як мы можам дапамагчы ім уладкавацца, каб адпачыць і набрацца сіл. Для рэалізацыі больш мэтанакіраваных і адэкватных мер ЮНФПА ацэньвае індывідуальныя патрэбнасці, у прыватнасці, каб забяспечыць медыцынскую і сацыяльную дапамогу, часовае жыллё, прадукты харчавання і гігіенічныя тавары. Апроч таго, псіхічны і псіхасацыяльны дабрабыт таксама з'яўляецца прыярытэтным напрамкам у рабоце ЮНФПА, і гэта датычыцца не толькі бежанцаў. Часта пакутуюць і гуманітарныя работнікі, паколькі іх штодзённая праца можа быць вельмі няпростай, і яны перажываюць выгаранне і стрэс. Менавіта таму мы забяспечваем псіхасацыяльную падтрымку як бежанцаў, так і гуманітарным работнікаў, даем ім веды, навучаем прыёмам падтрымкі і метадам пераадолення стрэсу».